Τη χρονιά που ο Χίτλερ θα συναντήσει τον Φρειδερίκο τον Μέγα

Όταν βλέπω το τραμ στο Βερολίνο, ξέρω ότι βρίσκομαι στο πρώην Ανατολικό. Στις δύο τελευταίες επισκέψεις μου μεγάλη εντύπωση μου έκαναν δύο διαφημίσεις. Η μία, εν είδει αγγελίας αναζήτησης προσωπικού από εταιρία που αναρτά διαφημιστικές αφίσες, έγραφε: «Arsch bewegen, Plakate kleben!» («Κούνα τον κώλο σου, κόλλα αφίσες!»). Η άλλη ήταν παραλλαγές διαφήμισης του Γερμανικού Στρατού, που καλούν τη νεολαία να καταταγεί και να κάνει καριέρα στον στρατό, με κύριο σύνθημα «Κάνε κάτι που πραγματικά μετράει». Η πρώτη διαφήμιση και ο σχετικός δεσμός στην ιστοσελίδα της εταιρίας έχουν πλέον εξαφανιστεί, ενώ το σλόγκαν της το χρησιμοποιεί μια ομάδα, που κατεβάζει διαφημιστικές αφίσες και τις αντικαθιστά με άλλες που γράφουν «Η ΠΟΛΗ ΑΝΗΚΕΙ ΣΕ ΕΜΑΣ. ΟΠΩΣ ΚΑΙ ΑΥΤΗ Η ΕΠΙΦΑΝΕΙΑ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ», για να κινητοποιήσει κι άλλους πολίτες να κάνουν το ίδιο. Οι αφίσες του Γερμανικού Στρατού έχουν πάρει με τη σειρά τους απάντηση από άλλες, που δείχνουν τι σημαίνει στρατός.

Κάπως έτσι έφυγε και το 2019, με τον εορτασμό των 30 χρόνων από την πτώση του Τείχους του Βερολίνου. Έρχεται το 2020 με την 30η επέτειο της γερμανικής επανένωσης. Τη διοργάνωση του επίσημου εορτασμού έχει αναλάβει το κρατίδιο του Βρανδεμβούργου και ο μεγάλος εορτασμός, που θα σημάνει την έναρξη του εορτασμού σε όλα τα κρατίδια, θα γίνει στις 3 και 4 Οκτωβρίου στην πόλη του Πότσνταμ, η οποία είναι υπεύθυνη και για το εορταστικό πρόγραμμα. Ο προϋπολογισμός για τον εορτασμό στο Πότσνταμ ανέρχεται στα τρία εκατομμύρια ευρώ, για τα οποία αναζητούνται σπόνσορες, ενώ 700.000 ευρώ επιπλέον υπολογίζεται ότι θα στοιχίσουν οι περίπου 800 επίσημοι καλεσμένοι. Παράλληλα, η κιτς δράση «3 Οκτωβρίου - η Γερμανία τραγουδά» με κύριο σύνθημα «30 χρόνια ελευθερία και ενότητα» προσκαλεί όλες τις γενιές να τραγουδήσουν σε δημόσιους χώρους σε κάθε πόλη και χωριό, πραγματοποιώντας «διαδηλώσεις ευχαριστίας».

Ωστόσο, κάποιες θεατρικές παραστάσεις θα δώσουν έναν άλλον τόνο. Στο Berliner Ensemble ανεβαίνουν μεταξύ άλλων το Φάμπιαν ή Στο χείλος της αβύσσου του Έριχ Κέστνερ και Ο Ελληνας γείτονας του Φασμπίντερ. Στο Deutsches Theater ανεβαίνει Η καρδιά του χταποδιού του Νις-Μόμε Στόκμαν: Μια επιζήσασα του Ολοκαυτώματος, μια νεοναζί με αναστολή και μια έγχρωμη νοσοκόμα συναντιούνται σε έναν οίκο ευγηρίας. Ο συγγραφέας προτείνει δύο εναλλακτικές για το τέλος: μια ύποπτη συμφιλίωση ή ένα καταστροφικό και σοκαριστικό τέλος. Στο ίδιο θέατρο ανεβαίνει το Hasta la Westler, baby των Τομ Κίνελ και Γιούργκεν Κούτνε, για το αντάμωμα των Δυτικών (Westler) με τους Ανατολικούς (Ostler), ενώ ο Κρίστιαν Βάιζε ανεβάζει στο Maxim-Gorki-Theater τον Άμλετ του Σαίξπηρ σε μια εκδοχή, στην οποία δύο οικογένειες ζουν μαζί αλλά δεν μπορούν να τα βρουν. Κλασικές επιλογές γίνονται και στο Deutsches Theater, όπου ανεβαίνει ο τρομερός τιμωρός της αδικίας Μίχαελ Κόλχαας του Χάινριχ φον Κλάιστ, αλλά και το καθένας (πεθαίνει) του Φέρντιναντ Σμαλτς, διασκευή έργου του Ούγκο φον Χόφμανσταλ, στο οποίο ο κύριος Καθένας είναι πλέον ανελέητος επιχειρηματίας νεοφιλελεύθερης κοπής. Στο ίδιο θέατρο επίσης ξεχωρίζει η πολιτική φάρσα του 77χρονου Ρόζα φον Πραουνχάιμ, Η κατσίκα του Χίτλερ και οι αιμορροΐδες του βασιλιά, ένα ξέφρενο ταξίδι στη γερμανική ιστορία, που φτάνει μέχρι μια συνάντηση του Χίτλερ με τον Φρειδερίκο τον Μέγα.



[Πρώτη δημοσίευση στο πολιτιστικό ένθετο Docville της εφημερίδας Documento στις 29 Δεκεμβρίου 2019]