10... 15... 20... 30...

Την Τζέννυ Έρπενμπεκ τη γνώρισα με τη νουβέλα Ιστορία του γερασμένου παιδιού, το πρώτο έργο της, που κυκλοφόρησε στη Γερμανία το 1999, 10 χρόνια μετά την πτώση του Τείχους του Βερολίνου. Η ελληνική μετάφραση κυκλοφόρησε το 2004, αλλά δυστυχώς για πολλά χρόνια παρέμενε εξαντλημένη, καταδικασμένη στη σιωπή για το ελληνικό αναγνωστικό κοινό. Κάποιοι μου έγραφαν ότι είχαν δανειστεί το βιβλίο από κάποιον φίλο ή κάποια δημοτική βιβλιοθήκη· πολλοί περισσότεροι ότι το έψαχναν και δεν μπορούσαν να το βρουν. Ένας φίλος μού χάρισε κάποτε ένα αντίτυπο, που το βρήκε τυχαία στο μικρό βιβλιοπωλείο κάποιου απομακρυσμένου νησιού και το αγόρασε, για να έχω ένα δεύτερο, αν θελήσω να το δωρίσω κάποια στιγμή, είπε. Τώρα το έχω πια χαρίσει. Το 2016 οργανώθηκε με την υποστήριξη του Ινστιτούτου Γκαίτε και σε σκηνοθετική επιμέλεια του Στέφανου Ντρέκου μια δραματοποιημένη ανάγνωση ολόκληρης της νουβέλας με τον υπότιτλο «Έτσι άρχισαν όλα...», για να ακουστεί επιτέλους και πάλι η Ιστορία του γερασμένου παιδιού στον ίδιο χώρο, όπου 12 χρόνια πριν είχαν ακουστεί κάποια αποσπάσματα διαβασμένα από τη Ρούλα Πατεράκη. 

Ήταν ανείπωτη, λοιπόν, η χαρά μου όταν οι εκδόσεις Καστανιώτη μού γνωστοποίησαν την επιθυμία τους να εκδώσουν και πάλι την Ιστορία του γερασμένου παιδιού. Και η χαρά μου έγινε ακόμα μεγαλύτερη, όταν συμπτωματικά, 15 χρόνια μετά την πρώτη ελληνική έκδοση βρέθηκα να ξανακοιτώ εκείνη την παλιά μετάφραση, φιλοξενούμενος από τη συγγραφέα στο Μίτε του Βερολίνου, λίγα μέτρα μακριά από το μνημείο του Τείχους, ενώ η ίδια έγραφε τις πρώτες σελίδες του νέου της μυθιστορήματος, με φόντο εκείνη τη χώρα, για την οποία η πτώση του Τείχους σήμανε την απαρχή του τέλους της. 

Διάβασα πολύ προσεχτικά εκείνη την παλιά μετάφραση, αντιπαραβάλλοντάς τη γι’ άλλη μια φορά με το πρωτότυπο. Κάποιες από τις ερωτήσεις που είχα κάνει την πρώτη φορά στη συγγραφέα της τις έκανα και πάλι, αυτή τη φορά διά ζώσης, για να λάβω τις ίδιες απαντήσεις, και χάρηκα πολύ με την εκτίμηση που τρέφει ακόμα η πολυβραβευμένη πλέον συγγραφέας για αυτό το πρώτο έργο της. Σε κάποια σημεία έκρινα απαραίτητες κάποιες αλλαγές, που το πιθανότερο είναι να περάσουν απαρατήρητες. 

Τέλος, θεώρησα απαραίτητο να συμπεριληφθεί και σε αυτή τη νέα έκδοση το επίμετρο της πρώτης έκδοσης, το οποίο και ακολουθεί, κρίνοντας ότι η Ιστορία του γερασμένου παιδιού συνεχίζει να αποτελεί και σήμερα τον αντίποδα του αφηγήματος της επιτυχημένης ένωσης των δύο Γερμανιών, όπως εκφράζεται με τη δράση «3 Οκτωβρίου – Η Γερμανία τραγουδά», που πραγματοποιείται φέτος με κύριο σύνθημα «30 χρόνια ελευθερία και ενότητα», προσκαλώντας νέους και γέρους να τραγουδήσουν σε δημόσιους χώρους, κάνοντας «διαδηλώσεις ευχαριστίας», εθελοτυφλώντας ουσιαστικά μπροστά στις ανεπούλωτες πληγές που έχουν αρχίσει προ πολλού να κακοφορμίζουν. 

Αθήνα, Ιανουάριος 2020

[ٍٍΕπίμετρο στη νέα έκδοση της νουβέλας της Τζέννυ Έρπενμπεκ Ιστορία του γερασμένου παιδιού από τις εκδόσεις Καστανιώτη]